Circulair slopen doe je zo!
Tussen Prinsenhil en Eikdonk te Breda bouwt WDP aan Prinsenhil Logistics Park, een gloednieuw multi-tenant warehouse met 27.000 m2 opslagruimte, opgedeeld in vijf compartimenten. Maar eerst dienen de oude gebouwen op de site gesloopt te worden. Niet zomaar gesloopt, uiteraard: in lijn met WDP’s klimaatactieplan wordt er circulair gesloopt. Wat is dat precies en hoe gaat het in zijn werk op de site in Breda? We vroegen het aan Angelo Van den Beemt van WDP en Martien Gubbels van circulair sloopbedrijf Gubbels.
Circulair slopen is het zodanig slopen, ontmantelen, demonteren en remonteren dat je de grondstoffen die vrijkomen opnieuw kunt gebruiken. Zo vormt circulair slopen een essentiële schakel in de circulaire economie.
Op de Prinsenhilsite in Breda is Gubbels volop bezig met dit duurzame proces.
“De eerste sloopfase is voor 90% klaar, de nieuwbouw erop moet eind dit jaar klaar zijn. Begin 2024 start de sloop van het tweede deel, de nieuwbouw daarop volgt later dat jaar. De sloopwerken duren telkens zo’n acht à negen weken. Het oude gebouw was in totaal 23.000 m² groot.”
“In 2018 werkten we voor het eerst samen met Gubbels bij The Greenery in Breda, nadien volgden ook de gebouwen van The Greenery in De Lier en Barendrecht. Nu slaan we de handen in elkaar op Prinsenhil. Het is dus niet onze eerste ervaring met circulair slopen, maar wel de eerste op zulke grote schaal. Circulair slopen is nog lang geen standaardpraktijk, maar toch een belangrijke groeimarkt.”
Worden sloopaannemers belangrijke grondstoffenleveranciers voor de bouw?
“Ja. Vroeger haalden bouwfirma’s hun grondstoffen uit de natuur, nu zo veel mogelijk uit de sloop. Deze mind set sluipt er stilaan in, maar in de praktijk zien we toch nog dat bedrijven voor een nieuwbouw al te vaak alles nieuw willen. Soms kan het natuurlijk niet anders. De maten zijn bijvoorbeeld anders dan vroeger: een deur had vroeger een standaardhoogte van 210 cm, nu is dat 230 cm. Verder liggen er nog veel opportuniteiten in circulair slopen die we vandaag niet optimaal benutten. Architecten zouden bijvoorbeeld meer rekening moeten houden met de recuperatie van materialen. Vandaag worden er al vaak beloftes in die richting gedaan, maar tussen zeggen en doen ligt nog een wereld van verschil. Goede intenties botsen immers vaak op praktische bezwaren, want circulair slopen vraagt natuurlijk een andere manier van werken. Vroeger maakten we alles gewoon kapot – klaar. Nu demonteren we, schroeven we alles los en zetten we nadien alles weer in elkaar. Dat is een pak intensiever dan zo’n ouderwetse sloop. Een sloper van de oude stempel moet dan ook soms omgeschoold worden.”
Worden oude materialen en onderdelen gewoon hergebruikt op de site? Of worden ze verwerkt in nieuwe materialen?
“Beide. Primaire recuperatie, waarbij geen behandeling is vereist, is natuurlijk het ideale scenario. Lukt dat niet, dan kiezen we voor secundair hergebruik. Bijvoorbeeld: staal opnieuw smelten en vervolgens in een andere vorm gieten.”
“De meeste materialen komen gewoon weer op de markt. Dat is trouwens een beslissing die we bij de sloper leggen. WDP zelf is daar nauwelijks mee bezig. We vinden het natuurlijk wél fijn dat Gubbels de prijs scherp kan houden precies omdat ze veel oude elementen kunnen recupereren en doorverkopen. Het puin van de oude betonnen vloer wordt op de site zelf hergebruikt, dat komt als fundering onder de nieuwe vloer te liggen én ze leggen er een bouwweg mee aan. Als je materialen meteen op de locatie zelf kunt hergebruiken — zonder transport, laden of lossen – is dat natuurlijk veel efficiënter. Maar dan moet de nieuwbouw heel snel na de afbraak starten, en daar wringt het schoentje vaak.”
“Wist je dat wij de oude materialen vooral aan particulieren verkopen? Ze stellen gewoon minder hoge eisen dan bouwfirma’s. Zo komen onze balken, isolatie, dakplaten, klinkers of staalbalken vaak terecht bij mensen die zelf verbouwen. Wij demonteren op locatie, meten alles op en nemen foto’s. Vervolgens lijsten we alles op voor onze vaste afnemers, maar als zij die materialen niet willen, zetten we ze gewoon op Marktplaats.nl. En daar kunnen particuliere afnemers ze dan kopen.”
Wat recupereren jullie nog meer op de Prinsenhilsite?
“Bijna alles. De koelinstallaties zijn helaas te oud voor hergebruik. Ze worden verwerkt als schroot. De koelwanden zijn dan weer wel te recupereren, ze werden al afgezet bij een handelaar in koelcellen. De kabels en leidingen hergebruiken we zelf. De staalconstructies demonteren we, waarna we de lange lengtes in nieuwe constructies verwerken. Steenachtige materialen worden door WDP verwerkt in groene puinmuren langs het wandel ‑en trimpad ten behoeve van de biodiversiteit. En zoals Angelo zei wordt de betonvloer op vraag van WDP ter plaatse hergebruikt. In andere gevallen verwerken we het betonpuin tot grind: we zeven en wassen de korrels en leveren ze aan betoncentrales die ze op hun beurt recycleren. Zo hoeft het grind niet uit de natuur te komen. Bovendien doet ons bedrijf niet enkel aan sloop‑, maar ook aan infrawerkzaamheden. Soms blijven we op een site plakken om meteen ook de riolering en bestratingen van het nieuwe project te verzorgen, wat natuurlijk zeer efficiënt is. Asbest en bepaalde isolatiematerialen zijn zowat de enige zaken die we totaal niet kunnen recupereren.”
Wil je weten wat we nog meer doen om de klimaatverandering tegen te gaan?
Check WDP’s Climate Action Plan!